“Światło w nocy jest szkodliwe dla Twojego zdrowia, a ekspozycja na niebieskie światło, emitowane przez urządzenia elektroniczne i żarówki energooszczędne, może być szczególnie szkodliwa”.
Harvard Medical School
Kupując żarówkę w sklepie stosunkowo niewielu ludzi myśli o tym, jaki wpływ ta żarówka będzie miała na jego zdrowie. Znacznie więcej osób zastanowi się raczej nad finansową stroną zakupu: koszt żarówki w porównaniu z kosztem eksploatacji.
Rodzaj oświetlenia w pokoju a siła, z jaką hamowana jest produkcja melatoniny
Okazuje się jednak, że popularne nowoczesne żarówki energooszczędne to często najgorszy wybór pod względem zdrowotnym. Bywa, że producenci reklamują swoje produkty, jako te, których światło jest najbardziej zbliżone do światła słonecznego. W domyśle: światło słoneczne jest naturalne i zdrowe, skoro światło naszych żarówek jest takie, jak światło słońca, to oznacza, że też jest naturalne i zdrowe.
Takie rozumowanie nie uwzględnia jednego czynnika: słońce wieczorem zachodzi, a właśnie wieczorem ludzie zapalają sztuczne światło w pokojach. Dla osoby, która wkrótce ma położyć się do łóżka i chce łatwo zasnąć, zapalanie w domu substytutu słońca jest katastrofą. Organizm nie dostaje bowiem biologicznego sygnału zapadnięcia zmroku. Za to wciąż dostaje sygnały, że ma działać w trybie dziennym, bo światło takich „sztucznych słońc” tłumi wydzielanie hormonu ciemności, melatoniny.
I gdy człowiek idzie spać, w ostatniej chwili gasząc światło, upłynie dużo czasu, spędzonego na przekładaniu się z boku na bok, zanim włączy się tryb nocny i rozpoczną się fizjologiczne procesy umożliwiające zaśnięcie.
Jak wynika z badań nad melatoniną, najbardziej tłumią wydzielanie melatoniny te żarówki, których światło, tak jak światło słońca, zawiera dużo niebieskiego światła.
Jak widać, białe lampy LED (zwane czasem niepoprawnie żarówkami LED) to najgorsze źródło światła wieczornego, podobnie jak kompaktowe lampy fluorescencyjne (zwane też świetlówkami kompaktowymi czy żarówkami energooszczędnymi). Niebieskie światło stanowi sporą część ich widma, a tłumienie melatoniny sięga 80%.
Dużo bezpieczniejsze są tradycyjne żarówki żarnikowe, tanie w zakupie, stosunkowo drogie w eksploatacji. W zamian za wyższe koszta użytkowania dostajemy o połowę mniej stłumioną melatoninę.
Najbezpieczniejsze wieczorem jest światło świec. Niemal nie tłumi melatoniny. Prawdopodobnie jednak niewiele osób da się namówić, aby nocą oświetlać pokój świecą. Rozwiązaniem mogą być panele OLED, emitujące światło zbliżone do światła świec.